ฟุตบอลอาชีพในซาอุดิอาระเบียหรือ ซาอุดิอาระเบีย โปรเฟสชั่นแนล ลีก สร้างความฮือฮาให้ชาวโลกหลังจากทยอยคว้านักเตะระดับบิ๊กเนม เข้าไปเล่นอย่างต่อเนื่อง
รายล่าสุดรูเบน เนเวส กลายเป็นอดีตกัปตันวูล์ฟแฮมป์ตัน ทั้งที่ยังเหลือสัญญา 1 ปี
นอกจากจะย้ายทีมมายังอาหรับแล้ว ยังทำให้วูล์ฟแฮมป์ตัน ได้เงินเข้าสโมสรมากสุดเป็นประวัติศาสตร์การขายนักเตะของทีมหมาป่าแห่งโมลินิวส์
£ 47 ล้าน ....
วิน-วิน ระหว่างวูล์ฟกับ เนเวส
เนเวส เดินตาม เอนโกโล กองเต้ , คาริม เบนเซมา ที่เซ็นสัญญาร่วมทีม อัล อิตติฮัด ไปติดๆ และคาดว่ายังจะมีอีกหลายคนรวมทั้งโค้ชชื่อดัง แม้ สตีเวน เจอร์ราร์ด ปฏิเสธ ข่าวไปคุมทีมใน ซาอุ โปร ลีก แล้วก็ตาม
หลังการย้ายทีมจากยุโรปไปซาอุ....มันมีคำถามเกิดขึ้นแล้วจากบรรดาผู้สันทัดกรณีและนักวิเคราะห์มากมาย
"มีอะไรในกอไผ่หรือเปล่า"
"ย้ายทีมมันดูแปลกๆ"
"พรีเมียร์ลีก ต้องเบรกการย้ายทีมของนักเตะ"
เรื่องการตั้งคำถามมันเป็นเรื่องปกติในสังคมประเทศพัฒนาแล้ว เมื่อเห็นเหตุการณ์ไม่ปกติเกิดขึ้น อาจเป็นเรื่องแปลกในสังคมของประเทศกำลังพัฒนา ที่ไม่ค่อยมีการตั้งคำถามกับเหตุการณ์ไม่ปกติ
ไม่ปกติยังไง
นักเตะอาชีพย้ายลีกจากมาตรฐานระดับสูงไปยังอีกมาตรฐานหนึ่ง แถมได้เงินค่าจ้างมากกว่าเดิมอีกหลายเท่าตัว จากพรีเมียร์ลีกไป ซาอุ โปรลีก... ประเทศที่รุกตลาดกีฬาอย่างหนึ่งด้วยกองทุนรัฐ PIF
หลังจากมาเทก โอเวอร์ นิวคาสเซิล ยูไนเต็ด กวาดหุ้นใน4 สโมสรดังของซาอุ , พยายามแยกตัวไปจัดกอล์ฟอาชีพ หรือ LIV กอล์ฟ ก่อนเจรจากับ PGA เรียบร้อยแล้ว ฝั่งยุโรปมองว่าการรุกวงการกีฬาไม่ใช่แค่คืบมันเป็นศอกกันเลยทีเดียว การรุกแบบนี้ของซาอุ มันแรงจนน่าตกใจ
ซาอุโปรลีก ทำอะไรและยังไง พวกเขาจะได้การรุกยังตลาดฟุตบอลล่าสุดนี้
ซาอุ โปรลีก...
จริงๆจะว่าไปสมาคมฟุตบอลซาอุดิอาระเบียก่อตั้งไม่ถึง 50 ปี (1976) ก่อตั้งช้ากว่าสมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทยเสียด้วยซ้ำ ส่วนฟุตบอลลีกซาอุ นั้นเริ่มอย่างเป็นทางการเมื่อปี1989 ทั้งแข่งแบบนอคเอาต์ และนับคะแนน ก่อนปรับรูปแบบเป็นระบบลีก2007-08 อย่างเดียว
มีการแข่งขันภายในสามรายการ ซาอุ โปรลีก, คิงส์คัพ, ซุปเปอร์ คัพ ส่วนระดับทวีป เอเอฟซี ช.ป.ล, อาหรับ แชมเปี้ยนส์ คัพ (เคยมี กัล์ฟ คัพ ยกเลิกไปแล้ว) จำนวนทีม 18 (เพิ่มในซีซั่นต่อไปนี้) เดิม 16 ทีม กระจายกันไปทั่วประเทศ จาก ริยาด (สี่ทีมใหญ่) , เจดดาห์, เมกกะ, บูไรดาห์..... ความจุน้อยสุด 7,000 (อัล ฟายาห์) สูงสุด 68,000 (อัล ฮิลาล)
ช่วงเวลาแข่งขัน ; ปลายเดือนสิงหาคม - ปลายเดือนพ.ค. ปีต่อไป
แชมป์มากสุดคือ อัล ฮิลาล 18 สมัย
ที่น่าทึ่งคือว่า...เมื่อซีซั่นที่ผ่านมา 16 ทีมในซาอุ โปรลีก ไม่มีโค้ชซาอุ คุมทีมเลยเป็นโค้ชต่างชาติทั้งสิ้น จากสเปน, อาร์เจนติน่า, เซอร์เบีย,เนเธอร์แลนด์, โปรตุเกส, เบลเยียม, บราซิล,ชิลี, กรีส , โครเอเชีย, โรมาเนีย มีอดีตนักบอลดังไปคุมทีมเช่น คอสมิน คอนทรา ตำนานแบกขวา โรมาเนีย , นูโน ซานโต อดีคผ.จ.ก. สเปอร์ส
ส่วนนักเตะต่างชาตินั้น.....มากมายเดินชนกันหัวบวม นอกเหนือไปจาก คริสเตียโน โรนัลโด , ดาวิด ออสปินา, หลุยส์ กุสตาโว (อดีตกองกลางบาเยิร์น) , เฮลเดอร์ คอสต้า, เอเบร์ บาเนกา, โอดิออน อีกาโล
ขณะที่ซีซั่นใหม่ รูเบน เนเวส, คาริม เบนเซมา, เอนโกโล กองเต้ ส่วนที่ใกล้บรรลุข้อตกลง เอดูอาร์ เมนดี, คาลิดู คูลิบาลี, ฮาคีม ซีเยค กระทั่ง โทมัส ปาร์เตย์ ของปืนใหญ่ ยังมีกลุ่มนักเตะบราซิลระดับเกรดบี , โกลอมเบีย, อัลจีเรีย, โมรอกโก, ตูนีเซีย, โปรตุเกส, สเปน, เซอร์เบีย
ที่สำคัญทีมบอลใน #ซาอุโปรลีก ลงทะเบียนได้ 8 คนต่อทีม แต่ส่งลงสนามได้ 7 คน
โดยแชมป์ซีซั่นล่าสุด อัล อิตติฮัด เฉือนทีมอัล นัสเซอร์ ของโรนัลโดไป 2 แต้ม...ส่วน ยอดทีมอย่าง อัล ฮิลาล อันดับสาม ขณะที่ซีซั่นต่อไปนี้ 2023-24 เพิ่มจำนวนทีมเป็น 18 ทีมแล้ว
ลุยตลาดกีฬา
การเซ็นสัญญาดึงตัว โรนัลโด้ มูลค่า 75 ล้านเหรียญสหรัฐต่อปี (2,625 ล้านบาท) มาร่วมทีม อัล นัสเซอร์ สร้างความฮือฮาอย่างยิ่ง แม้มีรายงานข่าวอ้างกันว่า เขาน่าจะได้ปีละ 7,000 ล้านบาท แต่ก็ไม่มีการยืนยันเรื่องนี้
โรนัลโด้ มาสร้างสีสันได้แต่นั่นเกิดขึ้นหลังจากที่กองทุนรัฐในนาม PIF หรือ Public Investment Fund ที่รัฐบาลซาอุก่อตั้งเมื่อปี 1971 รุกคืบตลาดกีฬามากขึ้นกว่าเดิมหลายเท่า
ในยุคของ เจ้าชาย โมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน นั้นเดินหน้าเต็มตัว ทั้งกอล์ฟ (LIV) เทนนิส, เอฟวัน รวมทั้งการเข้าไปซื้อกิจการสโมสร นิวคาสเซิล ยูไนเต็ด อีกด้วย นี่รวมทั้งการเตรียมจัดเอเชียน เกมส์,เอเชียน วินเทอร์ เกมส์ ฟุตบอลเอเชียน คัพ ต่อด้วยรายการใหญ่ระดับโลกของฟุตบอลนั่นคือการยื่นข้อเสนอเป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลก 2030 (เลือกเจ้าภาพปี 2024) ร่วมกันกับ กรีสและอียิปต์
ทีมชาติของพวกเขาไปบอลโลก 6 จาก 8 ครั้งล่าสุด ส่วนในเอเชียแล้วทีมซาอุ คว้าแชมป์ระดับชาติและสโมสรเอเชีย ทีมอัล ฮิลาล คว้าแชมป์ เอเอฟซี ช.ป.ล มากสุดในทวีป 4 ครั้งด้วยกัน
ถือว่าเป็นหนึ่งในมหาอำนาจด้านฟุตบอลเช่นเดียวกัน
เรื่องการลุยตลาดกีฬาของซาอุ ได้รับการวิเคราะห์จาก ไซมอน แชดวิค ศาสตราจารย์ ด้านกีฬาและภูมิรัฐศาสตร์ เศรษฐกิจ แห่ง มหาวิทยาลัย ธุรกิจต สเกมา ในปารีส บอกว่า "ซาอุดิอาระเบีย มองว่าตัวเองนั้นมีโอกาสเป็นศูนย์กลางการจัดระเบียบใหม่ของโลก และการลงทุนด้านกีฬาเพื่อช่วยสร้างชื่อให้ประเทศอีกด้วย
การมาของ โรนัลโด ได้รับความสนใจและทำให้ อัล นัสเซอร์ มีมูลค่ามากยิ่งขึ้น
หลังจากเมื่อ 29 ธ.ค. 2022 "ปรากฏการณ์ โรนัลโด" เกิดขึ้นที่ อัล นัสเซอร์ แฟนบอลรอคอยข่าวนี้สามสัปดาห์ ขณะที่ในไอจีสโมสรมียอดผู้ติดตาม 850,000 ราย แต่หลังจากเซ็นสัญญา โรนัลโด ที่มีผู้ติดตามไอจี 536 ล้านคนยอดผู้ติดตามไอจีของสโมสรทะลุถึง 12 ล้านรายมากกว่า อัล ฮิลาล ทีมดังที่มียอด 3.7 ล้านราย
สี่เท่า....เพียงเพราะการมาของ โรนัลโด
สำนักข่าวทั่วโลกต่างติดตามการรายงานข่าวบอลซาอุดิอาระเบีย โดยเฉพาะเกมที่ โรนัลโด ลงสนาม วันนี้ทุกคนรู้จักสโมสร อัล นัสเซอร์ และทั่วโลกรู้จักฟุตบอล ซาอุดิอาระเบีย แล้ว
แน่นอนมูลค่าที่เพิ่มขึ้นส่งผลให้แบรนด์สินค้า ที่ไม่ผิดกฏหมายซาอุดิอาระเบีย เริ่มให้ความสนใจมากขึ้น มีแผนการตลาดเพื่อลุย ซาอุ โปรลีก ด้วยงบประมาณอีกก้อนหนึ่ง
ยิ่งนักเตะและโค้ชชื่อดังเข้ามาทำงานในวงการฟุตบอลซาอุมากเท่าไหร่ ยิ่งทำให้เห็นภาพนั้นชัดเจน
นี่หาก...ศรีภรรยาของ ลิโอเนล เมสซี ใจอ่อน..การย้ายทีมเข้ามาของเมสซี ยิ่งจะทำให้ ลีก ซาอุดิอาระเบียโด่งดังมากขนาดไหนในโลกโซเชียลและวงการกีฬาทั่วโลก
มูลค่ามหาศาล...
ฟองสบู่แตกเหมือน จีน?
คำถามสำคัญเลย... Is this another Chinese Super League?
ซาอุ โปรลีก จะเป็นเหมือน ไชนีส ซุปเปอร์ ลีก หรือไม่
เรื่องนี้ทางฝั่งผู้สันทัดกรณีในลีก ซาอุ เชื่อว่าพวกเขามีฐานการสนับสนุนที่แข็งแกร่ง ไม่เหมือนลีกจีน เพราะฟุตบอลของพวกเขาเติบโตมาแต่ยุค 70 สโฒสรทุกสโมสรมีฐานแฟนบอลแน่นหนา เกิดจากการสร้างของจริงไม่ใช่แฟนบอลจัดตั้ง
สิ่งที่เกิดขึ้นกับจีนเมื่อมีโครงการจากรัฐบาลของประธานาธิบดี สี จิ้ง ผิง นักธุรกิจ ไม่ได้บริหารทีมฟุตบอล พวกเขาไม่ทำอะไรแบบนั้น พอขาดทุนก็หยุดกิจการนี้ การหางบประมาณ การบริหารทีมเพื่อให้สโมสรอยู่ได้อย่างยั่งยืนคือสิ่งที่สำคัญ
สโมสรต้องสร้างพันธะกับชุมชนเพื่อให้อยู่ร่วมกันได้และเข้าใจว่าฟุตบอลให้อะไรกับสังคม ไม่ใช่เป็นแค่เกมโชว์แต่ละสัปดาห์
การดึง โรนัลโด มามันคือปรากฏการณ์และผลกระทบเกิดขึ้นทันที ความสนใจมากขึ้นในซาอุ การทุ่มทุนของ PIF คือการทำธุรกิจกับสี่สโมสรใหญ่ เรื่องของสื่อทีวี, การถ่ายทอดสดเริ่มมีมูลค่า การนำนักเตะระดับโลกเข้ามาเพื่อกระตุ้นและสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างธุรกิจฟุจบอลเพื่อให้ยั่งยืน
ผู้สันทัดกรณีฟุตบอลและธุรกิจในซาอุดิอาระเบียเชื่อว่า...ซาอุ โปรลีก ไม่เหมือนลีกจีนแน่นอน อีกสักพักจะมีนักลงทุนเข้ามาร่วมทุนในฟุตบอลอาชีพซาอุดิอาระเบียอย่างไม่ต้องสงสัย
แน่นอนครับ...ช่วงเริ่มต้นย่อมมีคำถาม มีการเปรียบเทียบ ในเมื่อซาอุ โปรลีก ไม่ได้มีมาตรฐานเดียวกันกับฟากยุโรป เพียงแต่พวกเขามีเงินทุนมากมายให้ใช้สอย ตรงนี้จึงถูกมองถึงความ "สมัครเล่น" ในเรื่องการบริหารธุรกิจฟุตบอล
เรื่องแบบนี้รอดูกันต่อไปแม้ในเบื้องต้นจะมีคำถามคาใจมากมายจากโลกฟุตบอลที่พัฒนาแล้ว เมื่อเห็น "เงิน" จากเศรษฐีน้ำมันอย่างมากมายมหาศาลมาทุ่มทุนในเกมฟุตบอล
เอาเถอะครับ.....เรื่อง #ซาอุโปรลีก จะเป็นเหมือนฟุตบอลอาชีพในอเมริกายุค 70 หรือไชนีส ซุปเปอร์ ลีกรอบยี่สิบปีที่ผ่านมาหรือไม่น่าติดตาม
แต่ที่แน่ๆ การที่ซุปเปอร์สตาร์ พ่อค้าแข้งต่างทยอยกันออกจากยุโรปในวัยใกล้แขวนสตั๊ดแล้วมาขุดทองนอกทวีป มันคือเรื่องเก่าเอามาเล่าใหม่ แค่เปลี่ยนคนเล่าส่วนจะเล่าได้ต่อเนื่องยาวนานแค่ไหน นี่แหละคือสิ่งที่เรากำลังเฝ้ารอคำตอบนับจากนี้.....
JACKIE
ข้อมูลบางส่วนจาก บีบีซี, เดอะ ไทมส์, อัล จาซีร่า สปอร์ตส์,Marca